مقدمه
دیه یکی از مفاهیم مهم در نظام حقوقی ایران است که به عنوان مبلغی تعیین شده برای جبران خسارت جان یا عضو انسان در موارد قتل، نقص عضو و صدمات بدنی غیرعمدی به کار می‌رود. نرخ دیه هرساله توسط قوه قضائیه و با توجه به نرخ تورم اعلام می‌شود و از اهمیت بالایی در دعاوی حقوقی و کیفری برخوردار است.
نرخ دیه کامل در سال 1403
طبق مصوبه شورای عالی قضائیه، نرخ دیه کامل انسان در سال 1403 به شرح زیر است:
- ماه‌های عادی: 1,200,000,000 تومان
- ماه‌های حرام: 1,600,000,000 تومان
جدول مقایسه نرخ دیه در سال‌های 1400 تا 1403
| سال | دیه کامل در ماه‌های عادی (تومان) | دیه کامل در ماه‌های حرام (تومان) | افزایش سالانه |
|---|---|---|---|
| 1400 | 600,000,000 | 800,000,000 | – |
| 1401 | 900,000,000 | 1,200,000,000 | 50% |
| 1402 | 1,200,000,000 | 1,500,000,000 | 33% |
| 1403 | 1,200,000,000 | 1,600,000,000 | 33% |
انواع دیه
علاوه بر دیه کامل، انواع دیگری از دیه نیز در قانون مجازات اسلامی پیش‌بینی شده است که به شرح زیر است:
- دیه نفس: دیه کامل انسان که به ورثه مقتول پرداخت می‌شود.
- دیه ارش: دیه‌ای که برای صدمات و نقص عضو غیرقابل ترمیم تعیین می‌شود.
- دیه تهمت: دیه‌ای که برای اثبات بی‌گناهی در موارد افترا و قذف پرداخت می‌شود.
- دیه جنین: دیه‌ای که برای سقط جنین در مراحل مختلف بارداری تعیین می‌شود.
نکات مهم در مورد دیه
- دیه بر اساس مذهب و جنسیت افراد متفاوت است.
- دیه در ماه‌های حرام (محرم، رجب، ذی‌القعده و ذی‌الحجه) یک سوم به نرخ دیه در ماه‌های عادی اضافه می‌شود.
- در صورت فوت شخص در ماه حرام، حتی اگر آسیب در ماه غیرحرام رخ داده باشد، دیه کامل به نرخ ماه حرام محاسبه می‌شود.
- دیه باید به صورت نقدی به صاحب آن پرداخت شود.
- در صورت عدم تمکن مالی محکوم به پرداخت دیه، قاضی می‌تواند مهلت یا شرایط خاصی برای پرداخت دیه تعیین کند.
جدول دیه اعضای بدن در سال 1403:
نکته: مبالغ ذکر شده در این جدول تقریبی هستند و ممکن است با دیه نهایی که توسط پزشکی قانونی تعیین می‌شود، متفاوت باشد.
| عضو بدن | دیه کامل |
|---|---|
| دو چشم | 2 دیه کامل |
| یک گوش | نصف دیه کامل |
| زبان | نصف دیه کامل |
| بینی | نصف دیه کامل |
| حنجره | نصف دیه کامل |
| منافع بیضه | نصف دیه کامل |
| منافع نطق | یک سوم دیه کامل |
| منافع بویایی | یک سوم دیه کامل |
| منافع چشایی | یک سوم دیه کامل |
| منافع لامسه | یک سوم دیه کامل |
| منافع باهره | یک سوم دیه کامل |
| منافع هاضمه | یک سوم دیه کامل |
| منافع منفعه | یک سوم دیه کامل |
| منافع تناسلی زن | یک سوم دیه کامل |
| منافع تناسلی مرد | یک سوم دیه کامل |
| قطع نخاع از گردن | دیه کامل |
| قطع نخاع از پشت | 2 سوم دیه کامل |
| قطع نخاع از کمر | 1 سوم دیه کامل |
| قطع یدین (دو دست) | دیه کامل |
| قطع یدین و رجلين (دو دست و دو پا) | 2 دیه کامل |
| قطع لسان (زبان) | نصف دیه کامل |
| قطع انف (بینی) | نصف دیه کامل |
| قطع اذنين (دو گوش) | نصف دیه کامل |
| قطع ید (یک دست) | 1/10 دیه کامل |
| قطع رجل (یک پا) | 1/10 دیه کامل |
| قطع انگشتان دست | بر حسب انگشت و بند انگشت |
| قطع انگشتان پا | بر حسب انگشت و بند انگشت |
| شکستگی دست و پا | بر حسب نوع و شدت شکستگی |
| دیه سایر اعضا | بر حسب نوع و شدت آسیب |
نکات مهم:
- دیه زن و مرد در ماه‌های عادی نصف دیه مرد است.
- در ماه‌های حرام، دیه زن و مرد یکسان است.
- برای افراد نابالغ، دیه بر اساس سن آنها محاسبه می‌شود.
- دیه دیه نفس (جان) در صورت فوت، به ورثه مقتول تعلق می‌گیرد.
- دیه اعضای بدن در صورت صدمه دیدن، به مصدوم تعلق می‌گیرد.
منابع:
وکیل متخصص در دعاوی دیه
تعیین دقیق نرخ و نوع دیه در هر مورد نیاز به بررسی تخصصی و تسلط بر قوانین مربوطه دارد. فلورا افتخاری، وکیل پایه یک دادگستری با سابقه ی درخشان در دعاوی دیه، آماده ارائه مشاوره حقوقی دقیق و پیگیری پرونده شما در این زمینه می‌باشد.
برای ارتباط با خانم وکیل افتخاری و دریافت مشاوره تخصصی در مورد دیه می‌توانید با شماره 09133388802 تماس بگیرید.
توجه: مطالب ارائه شده در این مقاله صرفاً جهت اطلاع‌رسانی بوده و به هیچ وجه جایگزین مشاوره حقوقی تخصصی با وکیل مجرب نمی‌باشد.
ارسال دیدگاه